polskie ciasta

Pączki z rumowym lukrem

 

Składniki

§  30 dag mąki tortowej

§  30 dag mąki krupczatki

§  szczypta soli

§  5 żółtek

§  250 ml mleka

§  5 dag cukru

§  4 dag drożdży

§  2 kieliszki rumu lub spirytusu

§  cukier waniliowy

§  10 dag masła

§  1 kg smalcu

§  marmolada morelowa

 

Przygotowanie

1.    Mąkę tortową i krupczatkę wsypujemy do miski, dodajemy szczyptę soli i mieszamy. Do części letniego mleka wsypujemy łyżeczkę cukru, rozdrobnione drożdże i odstawiamy, aby powstał zaczyn. Pozostałe mleko ubijamy z żółtkami i cukrem w naczyniu zanurzonym w ciepłej łaźni, aż masa zgęstnieje.

2.    Do zmieszanej mąki wlewamy zaczyn, ubite z mlekiem żółtka, dodajemy rum, cukier waniliowy, letnie roztopione masło i wyrabiamy elastyczne ciasto. Przykrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce, aby wyrosło. Po 30 minutach jeszcze raz ciasto dokładnie wyrabiamy i ponownie odstawiamy, aby wyrosło.

3.    Kiedy ciasto dwukrotnie zwiększy objętość, przekładamy je na posypaną mąką stolnicę i lekko wałkujemy na płat o grubości 4 mm. Na połowie ciasta wykrawamy szklanką kółeczka, na nich pośrodku kładziemy po łyżeczce marmolady, a następnie nakrywamy pozostałym płatem ciasta i wycinamy szklanką pączki. Odkładamy na 15 minut do wyrośnięcia.

4.    Pączki smażymy powoli z obydwu stron na gorącym tłuszczu. Przekładamy na papierowy ręcznik, żeby obciekły z tłuszczu.

5.    Rum ucieramy z cukrem i łyżką ciepłej wody i dekorujemy nim schłodzone pączki.

Dodatkowe porady

Smak lukru zależy od dodatków. Można dodać np. sok z cytryny czy pomarańczy, esencję herbacianą z rumem, koniakiem.

1 pączek zawiera 426 kalorii.

Czas przygotowania 60 minut.

 

 

Pascha

Składniki

§  1 kg zmielonego sera twarogowego

§  5 żółtek

§  200 g masła

§  1 szklanka słodkiej śmietany 30%

§  300 g cukru

§  1 opakowanie cukru waniliowego

§  100 g rodzynek

§  100 g pokrojonych migdałów

§  100 g pokrojonych orzechów włoskich

Przygotowanie

1.    5 żółtek utrzeć z 300 g cukru, dodać 1 szklankę śmietany. Podgrzewać na małym ogniu, uważając, by nie zagotować, stale mieszając. Ściągnąć śmietanowo-jajeczną masę z ognia, dodać 200 g masła, starannie wymieszać.

2.    Masę połączyć z 1 kg zmielonego twarogu, 100 g rodzynek,100 g migdałów, 100 g orzechów włoskich, cukrem waniliowym i wymieszać.

3.    Durszlak wyłożyć gęstą gazą i na to wylać masę. Przycisnąć deseczką i talerzykiem. Pozostawić aż wycieknie serwatka.

4.    Masę serową przełożyć do foremki i wstawić do lodówki. Przed podaniem można ozdobić wisienkami.

Dodatkowe porady

Czas przygotowania 40 minut + oczekiwanie. Składniki na 8 porcji. 1 porcja zawiera 400 kalorii.

 

Piernik staropolski

 

Składniki

Ciasto należy przygotować co najmniej na miesiąc przed świętami Bożego Narodzenia, a piec 7-10 dni wcześniej!

CIASTO:

§  0,5 litra miodu (najlepiej prawdziwego, ale może być sztuczny, utwardzony)

§  2 niepełne szklanki cukru

§  1 kostka (25 dag) margaryny lub smalcu

§  1 kg i 1 szklanka mąki tortowej

§  3 jajka

§  3 płaskie łyżeczki sody oczyszczonej

§  1/2 szklanki mleka

§  szczypta soli

PRZYPRAWY:

§  2 płaskie łyżeczki cynamonu

§  2 płaskie łyżeczki imbiru

§  1/2 łyżeczki pieprzu

§  1/2 łyżeczki goździków

§  1 czubata łyżka ciemnego kakao

BAKALIE:

§  1 szklanka posiekanych orzechów włoskich lub mieszanych

§  1/2 szklanki posiekanej skórki pomarańczowej smażonej w cukrze

§  1/2 szklanki rodzynek

Przygotowanie

Miód, cukier i tłuszcz włożyć do garnka, powoli podgrzewać, stale mieszając, aż wszystkie składniki się połączą. Następnie masę ochłodzić i dodać do niej mąkę, jajka, sól, sodę rozpuszczoną w zimnym mleku oraz przyprawy. Rodzynki umyć i osaczyć. Ciasto dobrze wyrobić, pod koniec wyrabiania dodać bakalie. Uformować kulę, włożyć ją do kamionkowego, szklanego lub emaliowanego naczynia, przykryć folią plastykową i okryć podwójnie złożoną ściereczką. Naczynie z ciastem odstawić do leżakowania na 3 tygodnie w chłodne miejsce (np. na oknie, w spiżami), ale nie do lodówki!

 

Blachę do pieczenia wysmarować tłuszczem i wysypać mąką. Ciasto wyłożyć warstwą grubości najwyżej 5 cm, ponieważ podczas pieczenia bardzo rośnie. Piec 40-45 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 180-200°C. Po upieczeniu i ostudzeniu placek owinąć w ściereczkę i odstawić na 7-10 dni, aż ciasto zmięknie. Piernik przekroić na 2-3 warstwy, przełożyć powidłami zmieszanymi z orzechami i polać polewą czekoladową.

 

Placek ze śliwkami

Składniki

§  1,2 kg śliwek węgierek

§  1/2 szklanki cukru

§  1 łyżeczka cynamonu

§  1 żółtko

CIASTO:

§  3 i 1/2 szklanki mąki pszennej

§  7 dag drożdży

§  1 i 1/4 szklanki mleka

§  2 jajka

§  1 łyżka cukru

§  12 dag roztopionego masła

 

Przygotowanie

Przygotować ciasto: mąkę przesiać do miski. Drożdże wymieszać z letnim mlekiem i cukrem, zostawić do wyrośnięcia, a następnie wlać do mąki. Dodać resztę składników, wyrobić ciasto, przykryć je ściereczką i odstawić na 50 min.

2/3 ciasta rozwałkować i przełożyć na blachę wyłożoną papierem do pieczenia.

Śliwki umyć, osuszyć, wydrylować, ułożyć na cieście i posypać cukrem zmieszanym z cynamonem.

Z reszty ciasta uformować brzeg oraz kratkę i posmarować żółtkiem.

Piec 45 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 180°C.

 

Placuszki z pomarańczą

Składniki

§  17 dag serka wiejskiego

§  3 jajka

§  6 dag masła

§  pomarańcza

§  6 dag mąki pszennej

§  1 i 1/2 łyżki cukru

§  sól

§  szczypta cynamonu

§  łyżeczka proszku do pieczenia

§  olej do smażenia

 

Przygotowanie

1.    Jajka umyj, oddziel żółtka od białek. Białka wrzuć do miski, dodaj szczyptę soli i ubij na sztywną pianę. Odstaw w chłodne miejsce. Masło roztop w rondelku i przestudź. Pomarańczę dokładnie wyszoruj, sparz wrzątkiem, osusz i zetrzyj skórkę na tarce o drobnych oczkach, następnie przekrój na pół i wyciśnij z każdej połówki sok.

2.    Do miski przełóż serek wiejski, żółtka, przestudzone masło, łyżkę soku z pomarańczy i zmiksuj na gładką masę. Następnie dodaj przesianą mąkę, proszek do pieczenia, cukier, sól i cynamon. Wszystko dokładnie wymieszaj mikserem na średnich obrotach. Na koniec dodaj jeszcze startą skórkę pomarańczową oraz ubite na sztywno białka i wszystko lekko wymieszaj.

3.    Na lekko wysmarowanej tłuszczem patelni nakładaj niewielkie porcje ciasta i smaż na złoty kolor z obu stron.

4.    Po zdjęciu z patelni, placuszki układaj na ręczniku papierowym. Gdy nie co przestygną i osączą z nadmiaru tłuszczu, podawaj je ciepłe z syropem klonowym lub płynnym miodem.

Dodatkowe porady

Smakują wybornie z plastrami soczystej pomarańczy i posypane wiórkami czekoladowymi.

Przygotowanie 30 minut. 1 porcja zawiera 250 kalorii.

 

Prowansalskie ciasto żurawinowo-warzywne

Składniki

§  Ciasto:

§  25 dag mąki

§  łyżeczka soli

§  łyżeczka drożdży instant

§  10 łyżek wermutu

§  8 łyżek oliwy

§  Oraz:

§  5 dag bekonu

§  sól

§  pieprz

§  2 dag orzechów włoskich

§  cebula

§  7,5dag suszonej żurawiny

§  10 dag cukinii

§  czerwona papryka

§  5 dag czarnych oliwek bez pestek

§  kilka liści szałwii

§  3 łyżki oliwy

§  mąka do oprószenia formy

§  tłuszcz do wysmarowania formy

 

Przygotowanie

1.    Mąkę mieszamy z solą i drożdżami. Wlewamy wermut i oliwę. Miksujemy na gładką masę. Ciasto przykrywamy i odstawiamy na 20 minut do wyrośnięcia.

2.    Cebulę i bekon kroimy w małą kostkę. Żurawinę i orzechy drobno siekamy. Dusimy z bekonem i cebulą na łyżce oliwy. Studzimy. Paprykę kroimy w cienkie paski, cukinię w kostkę.

3.    Formę do tarty (śr.26 cm) smarujemy tłuszczem i posypujemy mąką. Wkładamy ciasto, a następnie bekon z cebulą, żurawiną i orzechami oraz oliwki, cukinię i paprykę. Posypujemy szałwią i skrapiamy oliwą. Pieczemy około 25 minut w temperaturze 200 stopni.

 

Sękacz z tortownicy

Składniki

§  25 dag masła

§  1 szklanka cukru

§  3/4 szklanki mąki krupczatki

§  1/2 szklanki mąki ziemniaczanej

§  6 jajek

§  5 dag zmielonych migdałów

§  1 łyżka rumu

§  1/2 laski wanilii lub 1 esencja waniliowa;

do wysmarowania tortownicy:

§  1 łyżka masła

§  Przygotowanie

§  Masło utrzeć z cukrem na krem. Wciąż ucierając, dodawać po jednym żółtku, rum, migdały, rozdrobnioną wanilię i oba rodzaje mąki.
Z białek ubić sztywną pianę i delikatnie wymieszać z ciastem.

§  Tortownicę z kominkiem wysmarować masłem, na jej dnie równo rozprowadzić 2 łyżki ciasta, wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 200°C i piec 5 min. Gdy ciasto lekko się zrumieni, tortownicę wyjąć.
Na upieczonej warstwie sękacza rozprowadzić kolejne 2 łyżki ciasta i znowu wstawić tortownicę na 5 min do piekarnika.
Czynności te powtarzać do zużycia ciasta.

§  Upieczony i całkowicie ostudzony sękacz wyjąć z tortownicy i posypać cukrem pudrem lub polukrować.

 

Sernik świąteczny

Składniki

CIASTO:

§  2 szklanki mąki pszennej

§  25 dag masła

§  4 łyżki kakao

§  2 łyżeczki proszku do pieczenia

§  2 jajka

§  1 szklanka cukru

§  1 olejek rumowy

do przygotowania formy:

§  2 łyżki margaryny

§  2 łyżki bułki tartej

 

MASA SEROWA:

§  1 kg tłustego sera twarogowego

§  15 dag masła

§  1,5 szklanki cukru pudru

§  5 jajek

§  1 łyżeczka proszku do pieczenia

§  1 budyń waniliowy

§  sok i skórka starta z 1 cytryny

Przygotowanie

Przygotować ciasto: mąkę, kakao i proszek do pieczenia przesiać na stolnicę i wymieszać. Dodać masło i dokładnie posiekać. Zrobić w mące wgłębienie. Jajka utrzeć z cukrem, dodać olejek rumowy, wlać do wgłębienia. Połączyć wszystkie składniki, wyrobić ciasto i chłodzić w zamrażalniku około 5 godz.

Przygotować masę serową: ser zemleć. Białka oddzielić od żółtek. Masło utrzeć z cukrem i, cały czas ucierając, dodawać kolejno: żółtka, ser, budyń w proszku, proszek do pieczenia, skórkę i sok z cytryny. Z białek ubić sztywną pianę, przełożyć do masy serowej i delikatnie wymieszać.

Tortownicę wysmarować margaryną i wysypać bułką tartą. Na tarce o dużych otworach zetrzeć do tortownicy 2/3 ciasta, na to ciasto wyłożyć masę serową, a na nią zetrzeć pozostałą część ciasta. Tort piec 1 godz. w piekarniku nagrzanym do temperatury 200°C.

Po przestudzeniu wyjąć z formy.

 

Śląska makówka

Składniki

§  50 dag maku

§  3 łyżki miodu

§  30 dag cukru

§  1/2 łyżeczki soli

§  po 20 dag: rodzynek, orzechów włoskich i migdałów

§  1/2 szklanki posiekanej skórki pomarańczowej z syropem

§  1 mały zapach migdałowy

§  1 duża chałka

§  2,5 litra mleka

§  1/3 kostki masła (8 dag)

 

Przygotowanie

Mak wypłukać i osączyć. Następnie sparzyć, osączyć i zemleć trzykrotnie w maszynce z sitkiem o małych otworach. Rodzynki umyć i osączyć. Migdały sparzyć, obrać ze skórki i posiekać wraz z orzechami. Bakalie przesmażyć z masłem, cukrem i miodem. Dodać mak i jeszcze chwilę smażyć. Następnie wlać 11 mleka, dodać skórkę pomarańczową i zapach. Makówka powinna mieć konsystencję półpłynną. Chałkę pokroić na cienkie kromki.

Zagotować w garnku pozostałe mleko, mocno je osłodzić i w gorącym maczać kromki chałki, tak żeby dobrze nasiąkły. Namoczone kromki kłaść warstwami w salaterce i przekładać gorącym makiem. Pierwszą i ostatnią warstwę powinien stanowić mak. Makówkę podawać mocno schłodzoną, w tym samym naczyniu.

 

Sokoły z kremem czekoladowym

Składniki

§  3 białka

§  szczypta soli

§  24 dag cukru

§  250 ml mleka

§  2 łyżki proszku budyniowego o smaku waniliowym

§  12 dag masła

§  łyżka gorzkiego kakao w proszku

§  10 dag cukru pudru

 

Przygotowanie

1.    Schłodzone białka ubij starannie ze szczyptą soli na sztywną pianę. Następnie naczynie wstaw w rondelku z wrzątkiem, białka ubij na parze jeszcze przez 7-8 minut, stopniowo dosypując cukier. Gotowa masa powinna być śnieżnobiała i szklista.

2.    Gotową masę przełóż do szprycki cukierniczej. Dwie blachy wyłóż pergaminem, wyciskaj na nie małe porcje piany (powinno wyjść około 60 ciasteczek). Wstaw do piekarnika, rozgrzanego do 50-60 stopni. Drzwiczki piecyka lekko uchyl, bezy susz około 3 godzin (gotowe ciasteczka powinny bez kłopotu odchodzić od pergaminu).

3.    Przygotuj krem czekoladowy: mleko zagotuj z dodatkiem budyniu i kakao, gotuj mieszając przez kilka minut. Gdy zgęstnieje, zdejmij z ognia i odstaw do całkowitego wystygnięcia. Masę budyniową możesz nakryć kawałkiem przezroczystej folii (powinna przytykać bezpośrednio do masy), dzięki temu nie utworzy się nieapetyczny kożuch. Masło zmiksuj na kremową masę z cukrem pudrem, po łyżce dodawaj zimny budyń.

4.    Gotowy krem przełóż do szprycki, niewielkie porcje wciśnij na połowę ostudzonych bezików. Pozostałe ciastka przyklej na górze.

Dodatkowe porady

W podobny sposób możesz też przygotować sokoły z kremem migdałowym lub koksowym, dodając do masy maślanko-budyniowej zmielone migdały lub wiórki kokosowe.

 

Strucla

Składniki

 

CIASTO DROŻDŻOWE:

§  35 dag mąki

§  12 dag masła lub margaryny

§  3 żółtka

§  10 dag cukru

§  5 dag drożdży

§  skórka otarta z 1 cytryny

§  1/2 szklanki ciepłego mleka

 

NADZIENIE:

§  50 dag maku

§  1 litr mleka

§  12 dag masła

§  3/4 szklanki miodu

§  4 jajka

§  15 dag cukru

§  10 dag posiekanych orzechów włoskich

§  10 dag posiekanych migdałów

§  15 dag rodzynek

§  1/2 filiżanki drobno pokrojonej smażonej skórki pomarańczowej

§  2 cukry waniliowe (3,2 dag) lub 1/2 rozdrobnionej laski wanilii

§  1 kieliszek rumu lub koniaku

Przygotowanie

Drożdże rozprowadzić ciepłym mlekiem, dodać 1 łyżeczkę mąki i 1 łyżeczkę cukru. Odstawić zaczyn do wyrośnięcia, aż podwoi swoją objętość. Żółtka ubić z cukrem na puszystą masę. Dodać do mąki drożdże wraz z ubitymi żółtkami i otartą skórką z cytryny. Wyrabiać ciasto, dolewając w miarę potrzeby trochę ciepłego mleka. Ciasto powinno być nieco gęściejsze niż na zwykły placek drożdżowy. Gdy ciasto zacznie odstawać od ręki, wlać ciepły, rozpuszczony tłuszcz i jeszcze chwilę wyrabiać. Włożyć do miski, lekko posypać mąką i przykryć ściereczką. Odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.

Przygotować nadzienie: umyty mak zalać wrzącym mlekiem i gotować na maleńkim ogniu około 30 min. Osaczyć na sitku i zemleć trzykrotnie w maszynce z sitkiem o małych otworach. W rondlu lub na głębokiej patelni z grubym dnem rozgrzać masło razem z miodem i cukrem waniliowym. Dodać bakalie i mak. Dusić masę około 15 min, stale mieszając, aby się nie przypaliła. Żółtka utrzeć z cukrem i dodać do lekko ostudzonej masy. Wymieszać delikatnie z ubitą na sztywno pianą z białek. Dodać alkohol, wymieszać i jeszcze letnią masę nałożyć na cienko rozwałkowany prostokąt ciasta, posmarowany białkiem (po upieczeniu zapobiegnie to oddzielaniu się maku od ciasta). Ciasto zwinąć ciasno w rulon, końce mocno zlepić i podwinąć pod spód.

Makowiec ułożyć w wąskiej blaszce wysmarowanej tłuszczem i pozostawić do wyrośnięcia. Przed pieczeniem wierzch posmarować białkiem. Piec około 45 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 180°C.

Jeśli makowce mają być długie i wąskie, ciasto i mak należy podzielić na dwie części i zwinąć dwie strucle. Każdą struclę zawinąć w natłuszczoną folię, zostawiając na końcach około 10 cm pustej folii. Strucelki rosną wtedy wzdłuż i mają ładny kształt.

Upieczone i ochłodzone makowce można polukrować i przybrać bakaliami.

 

Szarlotka na półkruchym cieście

Składniki

CIASTO:

§  40 dag mąki pszennej

§  20 dag cukru pudru

§  15 dag margaryny lub masła roślinnego

§  1 jajko

§  1,5 łyżki gęstej śmietany 30-procentowej

§  2 łyżeczki proszku do pieczenia

§  1 cukier waniliowy (1,6 dag)

§  sól

do posypania:

§  2 łyżki cukru pudru

do przygotowania formy:

§  2 łyżki masła

 

NADZIENIE:

§  1,2 kg jabłek (najlepiej antonówek)

§  4 łyżki cukru

§  2 łyżeczki mielonego cynamonu

Przygotowanie

Przygotować ciasto: z podanych składników zagnieść ciasto i odstawić na 30 min do lodówki.

Blachę cienko posmarować masłem lub wyłożyć papierem do pieczenia. Ciasto podzielić na dwie nierówne części. Większym kawałkiem ciasta wyłożyć dno i boki blachy i ponakłuwać ciasto widelcem.

Przygotować nadzienie: jabłka umyć, obrać, pokroić na ósemki, oczyścić z gniazd nasiennych, ułożyć luźno na cieście, posypać cukrem i cynamonem.

Resztę ciasta rozwałkować na placek, przykryć nim jabłka i zalepić brzegi. Wierzch ciasta ponakłuwać widelcem.

Szarlotkę wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 190°C i piec 40-50 min, do zrumienienia.

Przestudzoną szarlotkę posypać cukrem pudrem, pokroić na kwadraty i wyłożyć na talerz.

 

Szybki sernik

Składniki

§  80 dag tłustego białego sera

§  6 jajek

§  2 łyżki mąki ziemniaczanej lub 1 budyń waniliowy

§  1 i 3/4 szklanki cukru

§  1 cukier waniliowy (1,6 dag)

§  skórka otarta z 1 cytryny

§  1/2 pomarańczy

do wysmarowania formy:

§  1 łyżka masła

§  Przygotowanie

§  Ser zemleć. Jajka z cukrem ubijać mikserem 10 min, a następnie dodać do sera i wymieszać mikserem na najwolniejszych obrotach. Do masy wsypać mąkę ziemniaczaną i jeszcze chwilę mieszać. Dodać skórkę cytrynową i pomarańczową.

§  Tortownicę lub blachę do pieczenia wysmarować masłem i przełożyć do niej masę serową. Semik piec 50 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 180°C.

§  Upieczone ciasto posypać cukrem pudrem lub polukrować.